Tóm lược
Giới thiệu
Sự phát triển của NFT đã tạo ra các sản phẩm nghệ thuật mã hóa và các bộ sưu tập kỹ thuật số, nhưng chúng không dừng lại ở đó. Từ bất động sản đến logistic, bạn có thể dùng NFT để chứng minh tính xác thực của nhiều loại hàng hóa độc nhất và có thể dùng để sưu tầm.
Mặc dù hệ sinh thái NFT vẫn còn non trẻ, nhưng đã có rất nhiều dự án thú vị và một số dự án đã tạo ra giá trị lớn cho người sáng tạo và người tiêu dùng.
Các NFT nghệ thuật
Token không thể thay thế đã giúp giải quyết việc tạo ra sự khan hiếm trong nghệ thuật kỹ thuật số. Làm thế nào để bạn giữ cho tác phẩm nghệ thuật ảo của mình trở nên khan hiếm, khi bạn có thể sao chép nó một cách dễ dàng? Mặc dù trong thực tế cũng có những tác phẩm nghệ thuật bị giả mạo hoặc được sao chép trong thế giới thực, nhưng chúng ta thường có thể xác thực chúng là thật hay giả.
Khi nói đến NFT, giá trị không nhất thiết phải là ác phẩm nghệ thuật đính kèm. Đôi khi, điều quan trọng đó chính là việc chứng minh quyền sở hữu của ai đó đối với một tài sản cụ thể nào đó. Khía cạnh này là điều làm cho sản phẩm nghệ thuật mã hóa trở thành một trong những trường hợp sử dụng NFT phổ biến nhất hiện tại.
Các NFT sưu tầm được
Dòng tweet đầu tiên của Jack Dorsey là một ví dụ tuyệt vời về NFT sưu tập. Trong khi CryptoPunk vừa mang tính sưu tầm và vừa mang tính nghệ thuật trực quan, thì NFT của Dorsey chỉ hoàn toàn có giá trị về tính sưu tầm.
Dorsey đã bán NFT bằng cách sử dụng Valuables, một nền tảng cho phép token hóa các tweet. Bạn có thể đặt hàng bất kỳ một tweet nào. Nhưng bất kỳ ai cũng có thể cùng đặt và trả giá cao hơn bạn. Sau đó, tác giả tweet sẽ chấp nhận hoặc từ chối một lời đề nghị. Nếu họ chấp nhận, tweet sẽ được đúc trên blockchain, tạo ra một NFT có một không hai với chữ ký của họ.
Các NFT tài chính
Một ví dụ khác là các combo thực phẩm NFT của BakerySwap cung cấp phần thưởng đặt cược tăng lên cho người sở hữu. Bằng cách đóng góp BAKE, bạn sẽ nhận được các combo NFT có lượng sức mạnh đặt cược khác nhau. Người dùng suy đoán các kết hợp này, bán chúng trên thị trường thứ cấp hoặc sử dụng chúng để đặt cược. Sự kết hợp giữa game và DeFi này đã tạo thêm một trường hợp sử dụng thú vị cho các token không thể thay thế.
Các NFT trong game
Nhu cầu giao dịch các mặt hàng mang tính độc nhất trong trò chơi điện tử rất lớn. Độ hiếm ảnh hưởng trực tiếp đến giá của vật phẩm và các game thủ đã quen với ý tưởng về những món đồ kỹ thuật số có giá trị. Các giao dịch vi mô và mua hàng trong trò chơi đã tạo ra một ngành công nghiệp game trị giá hàng tỷ đô-la, thứ có thể ứng dụng các NFT và công nghệ blockchain.
Đó cũng là một lĩnh vực tiêu biểu mà NFT có thể đại diện. Token cho trò chơi điện tử kết hợp các khía cạnh nghệ thuật, tính sưu tầm và tiện ích cho người chơi. Tuy nhiên, khi nói đến các trò chơi điện tử lớn, có lẽ còn rất lâu mới có việc triển khai NFT.
NFT game thường là vật phẩm trang trí, nhưng cũng có những thứ mang lại tiện ích. Mỗi vật nuôi của Axie đều có một bộ khả năng chiến đấu. Những khả năng này cũng ảnh hưởng đến giá trị của vật nuôi khi giao dịch. CryptoKitty có thể cực kỳ có giá trị chỉ vì các thuộc tính lai tạo của nó. Việc xác định giá trị của mỗi vật nuôi phụ thuộc vào sự kết hợp của ngoại hình, tính năng và tiện ích quý hiếm. Trong ví dụ dưới đây, chúng ta không chỉ thấy một khía cạnh mà người dùng mong muốn, tính hiếm gặp mà còn là nhiều khía cạnh khác cùng lúc.
Các NFT âm nhạc
Giống như tệp hình ảnh hoặc video, bạn cũng có thể đính kèm âm thanh vào NFT để tạo một bản nhạc có thể sưu tầm. Hãy coi nó như một “ấn bản đầu tiên" của một bản ghi kỹ thuật số. Việc đính kèm bài hát vào NFT tương tự như ví dụ về nghệ thuật chúng ta đã đề cập, nhưng cũng có những trường hợp sử dụng khác.
Một vấn đề lớn đối với các nhạc sĩ là họ cần được chia tiền bản quyền một cách công bằng. Nhưng sản phẩm âm nhạc đó ít nhất phải thực hiện hai điều này: được phát hành trực tuyến trên nền tảng blockchain và dùng blockchain theo dõi bản quyền . Việc cạnh tranh với Amazon Music hoặc Youtube về dịch vụ phát nhạc trực tuyến là điều khó khăn đối với các dự án blockchain nhỏ. Ngay cả khi một gã khổng lồ như Spotify cũng đã mua một giải pháp bản quyền blockchain có tên là MediaChain vào năm 2017, nhưng không có lợi ích thực sự nào cho các nghệ sĩ.
Trong khi đó, các dự án nhỏ hơn đã thực hiện triệt để với các nghệ sĩ độc lập. Rocki trên Binance Smart Chain cung cấp cho các công ty độc lập một nền tảng để bán bản quyền và phát trực tuyến nhạc của họ. Đợt bán NFT bản quyền đầu tiên trên nền tảng này đã thu được 40 ETH với 50% tiền bản quyền bằng cách sử dụng tiêu chuẩn token ERC721.
Mô hình này có trở nên phổ biến hơn còn phụ thuộc vào dịch vụ phát trực tuyến lớn hơn có áp dụng các công nghệ blockchain hay không. Kết hợp âm nhạc với NFT là một ý tưởng tuyệt vời cho một trường hợp sử dụng, nhưng sẽ khó khăn để đạt được thành công rộng rãi nếu không có sự hỗ trợ của các hãng âm nhạc.
NFT tài sản trong thế giới thực
Liên kết tài sản trong thế giới thực với NFT có thể số hóa cách chúng ta chứng minh quyền sở hữu. Ví dụ, trong lĩnh vực bất động sản, chúng ta thường xử lý các giao dịch tài sản vật lý. Việc tạo các tài sản kỹ thuật số được token hóa có thể chuyển các mặt hàng có tính thanh khoản cao (như nhà hoặc đất) vào blockchain. Tuy nhiên, để thực hiện điều này chúng ta cần sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng và quản lý. Và điều này vẫn còn khá xa, nhưng những ứng dụng này có thể là một trong những điểm đáng chú ý trong tương lai.
Vào tháng 4 năm 2021, Shane Dulgeroff đã tạo ra một NFT đại diện cho một bất động sản ở California. Nó cũng gồm một tác phẩm nghệ thuật mã hoá được gắn kèm. Bất kỳ ai thắng cuộc đấu giá sẽ nhận được NFT và quyền sở hữu ngôi nhà. Tuy nhiên, cơ sở pháp lý cho quyền của người mua và người bán không thực sự chắc chắn.
Khi nói đến các mặt hàng nhỏ hơn, như đồ trang sức, NFT có thể giúp chứng minh quyền sở hữu hợp pháp khi chúng được bán lại. Ví dụ, một viên kim cương chính hãng, hợp pháp thường đi kèm với giấy chứng nhận tính xác thực. Giấy chứng nhận này cũng là một cách chứng minh bạn có quyền sở hữu. Bất kỳ ai cố gắng bán lại mặt hàng mà không có chứng chỉ đều không thể xác nhận tính xác thực của nó, và họ sẽ gặp khó khăn khi thuyết phục người mua rằng họ là chủ sở hữu hợp pháp.
Các NFT Logistics
Công nghệ blockchain có nhiều hữu ích trong ngành hậu cần, đặc biệt là vì tính bất biến và tính minh bạch của nó. Những khía cạnh này đảm bảo rằng dữ liệu chuỗi cung ứng vẫn xác thực và đáng tin cậy. Với thực phẩm, hàng hóa và các loại hàng hóa dễ hỏng khác, điều quan trọng là phải biết chúng đã ở đâu và trong bao lâu.
NFT cũng đặc biệt hữu ích khi dùng làm đại diện cho các mặt hàng độc đáo. Chúng ta có thể sử dụng NFT để theo dõi một sản phẩm có chứa meta- về nguồn gốc, hành trình và vị trí kho hàng của sản phẩm đó. Ví dụ,
Một đôi giày cao cấp sang trọng được tạo ra tại một nhà máy ở Ý. Nó được gán một NFT mà bạn có thể nhanh chóng quét trên bao bì.
Meta-data có dấu thời gian bao gồm thời gian và địa điểm đôi giày được tạo ra.
Khi sản phẩm đi qua chuỗi cung ứng, NFT được quét và siêu dữ liệu có dấu thời gian mới được thêm vào. Dữ liệu có thể bao gồm vị trí kho hàng và thời gian đến hoặc đi.
Khi đôi giày đến điểm đến cuối cùng, cửa hàng có thể quét chúng và đánh dấu là đã nhận. Lịch sử chi tiết chính xác có thể xem được và xác nhận tính xác thực và hành trình vận chuyển của đôi giày.
Có rất nhiều cách giả định để triển khai NFT vào chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, tất cả chúng đều yêu cầu tất cả các giai đoạn của chuỗi phải sử dụng cùng một cơ sở hạ tầng. Với rất nhiều bên liên quan khác nhau tham gia trong quá trình này trên toàn cầu, việc triển khai các hệ thống này trong đời thực có thể là một thách thức lớn. Yếu tố này chỉ dẫn đế một số ít trường hợp sử dụng trong đời thực.
Hiện tại, hệ thống TradeLens của MAERSK và Foot Trust của IBM là hai ví dụ về các giải pháp hậu cần blockchain lớn. Cả hai đều sử dụng Hyperledger Fabric, một blockchain của IBM hỗ trợ việc sử dụng NFT. Tuy nhiên, không rõ liệu NFT có đóng vai trò gì trong hoạt động của chúng hay không.
Tổng kết
Với sự phổ biến của NFT ngày càng tăng, rất có thể chúng ta sẽ thấy nhiều ý tưởng và trường hợp sử dụng hơn nữa trong tương lai. Hiện tại, không phải mọi ứng dụng NFT đều có đủ thời gian để vượt ra ngoài một ý tưởng hoặc một dự án nhỏ. Một số có thể không thực tế hoặc không phổ biến. Tuy nhiên, đối với các vấn đề cơ bản và đơn giản hơn, như tạo ra sự khan hiếm cho sản nghệ thuật và đồ sưu tầm, NFT chắc chắn có lý do để tồn tại.