Ana sayfa
Sözlükler
Merkez Bankası Dijital Para Birimleri (CBDC)

Merkez Bankası Dijital Para Birimleri (CBDC)

Başlangıç Seviyesi
Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC), bir ülkenin merkez bankası tarafından çıkarılan devlet destekli bir dijital para birimidir. Dünya genelinde birçok ülke CBDC geliştirmenin ve uygulamaya koymanın farklı aşamalarındadır ve bu para birimlerinden bazıları halihazırda kullanıma sunulmuştur. Merkez Bankası Dijital Para Birimleri kripto paralara benzerlik gösterse de bu para birimlerinin değeri merkez bankası tarafından sabitlenir ve ülkenin itibari para birimine eşittir. 

CBDC'lerin başlıca amacı, işletmelere ve tüketicilere daha fazla gizlilik, transfer edilebilirlik, erişilebilirlik, finansal güvenlik ve kullanım kolaylığı sunmaktır. CBDC'ler karmaşık finansal sistemleri sürdürmenin ve sınır ötesi işlemlerin maliyetlerini düşürmenin yanında kullanıcılara düşük maliyetli seçeneklerle alternatif para transferi yöntemleri sunabilir.

İki tür CBDC vardır: Toptan ve perakende CBDC'ler. Finansal kurumlar, likiditeyi yönetmek ve bankalar arası ödemeleri mümkün kılmak için bir merkez bankasında rezerv tutmaya benzer şekilde toptan CBDC'lerden faydalanır. Bu kurumlar, borç verme oranlarının düzenlemeye tabi tutulmasını sağlayan ve faiz oranlarını etkileyen merkez bankası para politikası araçlarını kullanabilir.
Perakende CBDC'ler ise işletmelere ve tüketicilere hitap eder ve dijital para birimi çıkaran özel birimlerin iflas etme riski gibi aracı risklerini ortadan kaldıran istikrarlı, devlet garantili bir takas aracı sunar. Perakende CBDC'lerin de iki türü vardır: Nakit paraya benzer şekilde hizmet gören token tabanlı ve işlem katılımcılarının kimliklerinin doğrulanmasını gerektiren hesap tabanlı.

CBDC'ler, bankaya hücum olayları gibi üçüncü taraf kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere çeşitli riskleri ortadan kaldırır. Aynı zamanda sınır ötesi işlemlerin maliyetlerini de düşürür ve bankaya erişimi olmayan kişilere finansal erişim sağlamak için bir ülkede finansal bir yapı kurmanın maliyetini de ortadan kaldırır.