Εισαγωγή
Η φύση των ψηφιακών επικοινωνιών μας σήμερα είναι τέτοια που σπάνια επικοινωνείτε απευθείας με τους ομότιμούς σας. Μπορεί να νομίζετε ότι εσείς και οι φίλοι σας ανταλλάσσετε μηνύματα ιδιωτικά, ενώ στην πραγματικότητα καταγράφονται και αποθηκεύονται σε έναν κεντρικό διακομιστή.
Μπορεί να μην θέλετε να διαβαστούν τα μηνύματά σας από τον διακομιστή που είναι αρμόδιος για τη μεταφορά τους μεταξύ εσάς και του παραλήπτη. Σε αυτή την περίπτωση, η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (ή απλούστερα, E2EE) μπορεί να είναι ιδανική λύση για εσάς.
Η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο είναι μια μέθοδος κρυπτογράφησης των επικοινωνιών μεταξύ του παραλήπτη και του αποστολέα, έτσι ώστε να είναι τα μοναδικά μέρη που μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν τα δεδομένα. Ξεκίνησε από τη δεκαετία του 1990, όταν ο Phil Zimmerman κυκλοφόρησε το Pretty Good Privacy (γνωστότερο ως PGP).
Προτού αναφερθούμε στο γιατί μπορεί να θέλετε να χρησιμοποιήσετε την κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE) και πώς λειτουργεί, ας δούμε πώς λειτουργούν τα μη κρυπτογραφημένα μηνύματα.
Πώς λειτουργούν τα μη κρυπτογραφημένα μηνύματα;
Ας αναφερθούμε στον τρόπο λειτουργίας μιας τυπικής πλατφόρμας ανταλλαγής μηνυμάτων μέσω smartphone. Μπορείτε να εγκαταστήσετε την εφαρμογή και να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό, ο οποίος σας δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνείτε με άλλους που έχουν κάνει το ίδιο. Γράφετε ένα μήνυμα και καταχωρείτε το όνομα χρήστη του φίλου σας, και στη συνέχεια το αποστέλλετε σε έναν κεντρικό διακομιστή. Ο διακομιστής αντιλαμβάνεται ότι στείλατε το μήνυμα στον φίλο σας, οπότε το μεταβιβάζει στον προορισμό του.
Οι χρήστες Α και Β επικοινωνούν. Πρέπει να στείλουν δεδομένα μέσω του διακομιστή (S) για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.
Ίσως το γνωρίζετε αυτό ως μοντέλο πελάτη-διακομιστή. Ο πελάτης (το τηλέφωνό σας) δεν κάνει πολλά – αντίθετα, ο διακομιστής αναλαμβάνει όλα τα δύσκολα. Αυτό όμως σημαίνει επίσης ότι ο πάροχος υπηρεσιών ενεργεί ως μεσάζων μεταξύ εσάς και του παραλήπτη.
Τις περισσότερες φορές, τα δεδομένα μεταξύ A <> S και S <> B στο γράφημα είναι κρυπτογραφημένα. Ένα παράδειγμα είναι η ασφάλεια επιπέδου μεταφοράς (Transport Layer Security ή TLS), η οποία χρησιμοποιείται εκτενώς για την ασφάλεια των συνδέσεων μεταξύ πελατών και διακομιστών.
Η TLS και παρόμοιες λύσεις ασφαλείας εμποδίζουν οποιονδήποτε να υποκλέψει το μήνυμα κατά τη μεταφορά του από τον πελάτη στον διακομιστή. Παρόλο που αυτά τα μέτρα μπορεί να αποτρέπουν την πρόσβαση τρίτων σε δεδομένα, ο διακομιστής εξακολουθεί να μπορεί να τα διαβάσει. Σε αυτό το σημείο παρεμβαίνει η κρυπτογράφηση. Αν τα δεδομένα από τον Α έχουν κρυπτογραφηθεί με κρυπτογραφικό κλειδί που ανήκει στον Β, ο διακομιστής δεν μπορεί να τα διαβάσει ή να έχει πρόσβαση σε αυτά.
Χωρίς τις μεθόδους κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο (E2EE), ο διακομιστής μπορεί να αποθηκεύσει τις πληροφορίες σε μια βάση δεδομένων μαζί με εκατομμύρια άλλες. Όπως έχουν αποδείξει επανειλημμένα οι παραβιάσεις δεδομένων μεγάλης κλίμακας, αυτό μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες για τους τελικούς χρήστες.
Πώς λειτουργεί η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο;
Η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο διασφαλίζει ότι κανείς - ούτε καν ο διακομιστής που σας συνδέει με άλλους - δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στα μηνύματά σας. Τα εν λόγω μηνύματα μπορεί να είναι οτιδήποτε, από απλό κείμενο και email, έως αρχεία και βιντεοκλήσεις.
Τα δεδομένα κρυπτογραφούνται σε εφαρμογές όπως το Whatsapp, το Signal ή το Google Duo (θεωρητικά), έτσι ώστε μόνο οι αποστολείς και οι παραλήπτες να μπορούν να τα αποκρυπτογραφήσουν. Στα συστήματα κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο, μπορείτε να ξεκινήσετε αυτή τη διαδικασία με κάτι που ονομάζεται ανταλλαγή κλειδιών.
Τι είναι η ανταλλαγή κλειδιών Diffie-Hellman;
Η ιδέα της ανταλλαγής κλειδιών Diffie-Hellman διατυπώθηκε από τους κρυπτογράφους Whitfield Diffie, Martin Hellman και Ralph Merkle. Πρόκειται για μια ισχυρή τεχνική που δίνει τη δυνατότητα στα μέρη να δημιουργήσουν ένα κοινό μυστικό σε ένα δυνητικά εχθρικό περιβάλλον.
Με άλλα λόγια, η δημιουργία του κλειδιού μπορεί να γίνει σε μη ασφαλή φόρουμ (ακόμη και αν παρακολουθούν κάποια άτομα) χωρίς να διακυβεύονται τα μηνύματα που προκύπτουν. Στην εποχή της πληροφορίας, αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς τα μέρη δεν χρειάζεται να ανταλλάσσουν κλειδιά με φυσικό τρόπο για να επικοινωνήσουν.
Η ανταλλαγή αυτή καθαυτή περιλαμβάνει μεγάλους αριθμούς και κρυπτογραφική μαγεία. Δεν θα μπούμε σε λεπτομέρειες. Αντίθετα, θα χρησιμοποιήσουμε τη δημοφιλή αναλογία των χρωμάτων βαφής. Ας υποθέσουμε ότι η Μαίρη και ο Γιάννης βρίσκονται σε ξεχωριστά δωμάτια ξενοδοχείου στα αντίθετα σημεία ενός διαδρόμου και θέλουν να μοιραστούν ένα συγκεκριμένο χρώμα βαφής. Δεν θέλουν να μάθει κανείς άλλος ποιο είναι αυτό.
Δυστυχώς, ο όροφος είναι γεμάτος κατασκόπους. Ας υποθέσουμε ότι η Μαίρη και ο Γιάννης δεν μπορούν να μπουν ο ένας στο δωμάτιο του άλλου σε αυτό το παράδειγμα, οπότε μπορούν να επικοινωνήσουν μόνο στον διάδρομο. Αυτό που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να συμφωνήσουν σε ένα κοινό χρώμα στον διάδρομο - ας πούμε, κίτρινο. Παίρνουν ένα κουτί από το κίτρινο χρώμα, το μοιράζονται μεταξύ τους και επιστρέφουν στα αντίστοιχα δωμάτια.
Στα δωμάτιά τους, θα αναμείξουν ένα μυστικό χρώμα - που κανείς δεν γνωρίζει. Η Μαίρη χρησιμοποιεί μια απόχρωση του μπλε και ο Γιάννης μια απόχρωση του κόκκινου. Το σημαντικότερο είναι ότι οι κατάσκοποι δεν μπορούν να δουν αυτά τα μυστικά χρώματα που χρησιμοποιούν. Θα δουν όμως τα μείγματα που προκύπτουν, επειδή η Μαίρη και ο Γιάννης θα βγουν τώρα από τα δωμάτιά τους με τα μπλε-κίτρινα και τα κοκκινο-κίτρινα μείγματά τους.
Ανταλλάσσουν αυτά τα μείγματα δημόσια. Δεν πειράζει που οι κατάσκοποι τα βλέπουν τώρα, επειδή δεν θα μπορούν να προσδιορίσουν την ακριβή απόχρωση των χρωμάτων που έχουν προστεθεί. Θυμηθείτε ότι αυτό είναι μόνο μια αναλογία - τα πραγματικά μαθηματικά που διέπουν αυτό το σύστημα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο το να μαντέψει κανείς το μυστικό "χρώμα".
Η Μαίρη παίρνει το μείγμα του Γιάννη, ο Γιάννης παίρνει το μείγμα της Μαίρης και επιστρέφουν και πάλι στα δωμάτιά τους. Τώρα, αναμιγνύουν ξανά τα μυστικά τους χρώματα.
Η Μαίρη συνδυάζει τη μυστική απόχρωση του μπλε με το μείγμα κόκκινου και κίτρινου του Γιάννη, δημιουργώντας ένα μείγμα κόκκινου, κίτρινου και μπλε.
Ο Γιάννης συνδυάζει τις μυστικές αποχρώσεις του κόκκινου με το μπλε-κίτρινο μείγμα της Μαίρης, δημιουργώντας ένα μείγμα μπλε, κίτρινου και κόκκινου.
Και οι δύο συνδυασμοί έχουν τα ίδια χρώματα, οπότε θα πρέπει να φαίνονται ίδιοι. Η Μαίρη και ο Γιάννης δημιούργησαν επιτυχώς ένα μοναδικό χρώμα που οι αντίπαλοι δεν γνωρίζουν.
Αυτή είναι λοιπόν η αρχή που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να δημιουργήσουμε ένα κοινό μυστικό σε δημόσιο χώρο. Η διαφορά είναι ότι δεν ασχολούμαστε με διαδρόμους και χρώματα, αλλά με μη ασφαλή κανάλια, δημόσια κλειδιά και ιδιωτικά κλειδιά.
Ανταλλαγή μηνυμάτων
Μόλις τα μέρη λάβουν το κοινό τους μυστικό, μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ως βάση για ένα σύστημα συμμετρικής κρυπτογράφησης. Δημοφιλείς εφαρμογές ενσωματώνουν συνήθως επιπλέον τεχνικές για πιο ισχυρή ασφάλεια, αλλά όλα αυτά απομακρύνονται από τον χρήστη. Μόλις συνδεθείτε με έναν φίλο σε μια εφαρμογή κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο (E2EE), η κρυπτογράφηση και η αποκρυπτογράφηση μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο στις συσκευές σας (εκτός αν υπάρχουν σημαντικά τρωτά σημεία στο λογισμικό).
Δεν έχει σημασία αν είστε χάκερ, πάροχος υπηρεσιών ή ακόμη και αρχή επιβολής του νόμου. Αν η υπηρεσία είναι όντως κρυπτογραφημένη από άκρο σε άκρο, κάθε μήνυμα που θα υποκλέψετε θα μοιάζει με αλλοιωμένη ασυναρτησία.
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο
Μειονεκτήματα της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο
Υπάρχει μόνο ένα μειονέκτημα στην κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο - και το αν είναι μειονέκτημα εξαρτάται αποκλειστικά από τη δική σας προοπτική. Για κάποιους, η πρόταση αξίας της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο (E2EE) είναι προβληματική, ακριβώς επειδή κανείς δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στα μηνύματά σας χωρίς το αντίστοιχο κλειδί.
Οι πολέμιοι υποστηρίζουν ότι οι εγκληματίες μπορούν να χρησιμοποιούν την κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE), καθώς γνωρίζουν ότι οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες τεχνολογίας δεν μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν τις επικοινωνίες τους. Πιστεύουν ότι τα νομοταγή άτομα δεν θα πρέπει να κρατούν μυστικά τα μηνύματα και τις τηλεφωνικές τους κλήσεις. Αυτή είναι μια άποψη που υποστηρίζουν πολλοί πολιτικοί, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της νομοθεσίας που θα τους επιτρέπει την πρόσβαση στις επικοινωνίες μέσω συστημάτων με κακόβουλο λογισμικό. Φυσικά, αυτό θα αναιρούσε τον σκοπό της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εφαρμογές που χρησιμοποιούν κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE) δεν είναι 100% ασφαλείς. Τα μηνύματα αποκρύπτονται όταν μεταδίδονται από τη μια συσκευή στην άλλη, αλλά εμφανίζονται στα τελικά σημεία, δηλαδή στα laptop ή τα smartphone κάθε άκρου. Αυτό δεν είναι μειονέκτημα της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο, αλλά αξίζει να το λάβετε υπόψη σας.
Το μήνυμα εμφανίζεται σε απλό κείμενο πριν και μετά την αποκρυπτογράφηση.
Η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE) εξασφαλίζει ότι κανείς δεν μπορεί να διαβάσει τα δεδομένα σας κατά τη μεταφορά τους. Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται άλλες απειλές:
Μπορεί να κλέψουν τη συσκευή σας: Αν δεν έχετε κωδικό PIN ή αν ο επιτιθέμενος τον παρακάμψει, μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στα μηνύματά σας.
Μπορεί να παραβιαστεί η συσκευή σας: Το σύστημα μπορεί να έχει κακόβουλο λογισμικό που κατασκοπεύει τις πληροφορίες πριν και μετά την αποστολή τους.
Ένας άλλος κίνδυνος είναι ότι κάποιος μπορεί να μπει ανάμεσα σε εσάς και τον ομότιμό σας, πραγματοποιώντας επίθεση ενδιάμεσου ατόμου. Αυτό μπορεί να προκύψει στην αρχή της επικοινωνίας - αν πραγματοποιείτε μια ανταλλαγή κλειδιών, δεν γνωρίζετε σίγουρα ότι γίνεται με τον φίλο σας. Θα μπορούσατε άθελά σας να δημιουργήσετε ένα μυστικό με έναν επιτιθέμενο. Στη συνέχεια, ο επιτιθέμενος λαμβάνει τα μηνύματά σας και έχει το κλειδί για να τα αποκρυπτογραφήσει. Θα μπορούσε να ξεγελάσει τον φίλο σας με τον ίδιο τρόπο, το οποίο σημαίνει ότι θα μπορούσε να μεταδίδει μηνύματα και να τα διαβάζει ή να τα τροποποιεί όπως θέλει.
Για να αποφευχθεί αυτό, πολλές εφαρμογές ενσωματώνουν κάποια λειτουργία κωδικού ασφαλείας. Πρόκειται για μια ακολουθία αριθμών ή έναν κωδικό QR που μπορείτε να μοιραστείτε με τις επαφές σας μέσω ενός ασφαλούς καναλιού (ιδανικά εκτός σύνδεσης). Αν οι αριθμοί ταιριάζουν, τότε θα είστε σίγουροι ότι κανένας τρίτος δεν παρακολουθεί τις επικοινωνίες σας.
Πλεονεκτήματα της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο
Σε μια διαμόρφωση χωρίς κανένα από τα προαναφερθέντα τρωτά σημεία, η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE) είναι αναμφισβήτητα ένας εξαιρετικά πολύτιμος πόρος ενίσχυσης της εμπιστευτικότητας και της ασφάλειας. Όπως και η τεχνική δρομολόγησης "onion routing", είναι μια τεχνολογία που προτείνουν οι ακτιβιστές προστασίας του απορρήτου παγκοσμίως. Επίσης, ενσωματώνεται εύκολα σε εφαρμογές που μοιάζουν με αυτές που έχουμε συνηθίσει, πράγμα που σημαίνει ότι η τεχνολογία είναι προσβάσιμη σε οποιονδήποτε μπορεί να χρησιμοποιήσει κινητό τηλέφωνο.
Θα ήταν λάθος να θεωρηθεί η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE) ως ένας μηχανισμός που είναι χρήσιμος μόνο για τους εγκληματίες και τους πληροφοριοδότες. Ακόμη και οι εταιρείες που φαίνονται πιο ασφαλείς, έχουν αποδειχθεί ευάλωτες σε επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, με αποτέλεσμα να εκτίθενται μη κρυπτογραφημένες πληροφορίες χρηστών σε κακόβουλους παράγοντες. Η πρόσβαση σε δεδομένα χρηστών, όπως ευαίσθητες επικοινωνίες ή έγγραφα ταυτότητας, μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες για τη ζωή των ατόμων.
Σε περίπτωση παραβίασης μιας εταιρείας, οι χρήστες της οποίας βασίζονται στην κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE), οι χάκερ δεν μπορούν να αποσπάσουν καμία σημαντική πληροφορία που να αφορά το περιεχόμενο των μηνυμάτων (υπό την προϋπόθεση ότι η εφαρμογή κρυπτογράφησης είναι αξιόπιστη). Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να αποκτήσουν μεταδεδομένα. Αυτό εξακολουθεί να είναι ανησυχητικό από πλευράς προστασίας του απορρήτου, αλλά είναι μια βελτίωση που αφορά την πρόσβαση στο κρυπτογραφημένο μήνυμα.
Συμπεράσματα
Εκτός από τις εφαρμογές που αναφέρθηκαν προηγουμένως, υπάρχει ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός εργαλείων κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο (E2EE) που διατίθενται ελεύθερα. Το iMessage της Apple και το Duo της Google περιλαμβάνονται στα λειτουργικά συστήματα iOS και Android, και κυκλοφορούν συνεχώς περισσότερα λογισμικά με έμφαση στην προστασία του απορρήτου και την ασφάλεια.
Ας υπενθυμίσουμε ότι η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο δεν είναι ένα μαγικό εμπόδιο ενάντια σε όλες τις μορφές επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Ωστόσο, με σχετικά μικρή προσπάθεια, μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε ενεργά για να περιορίσετε σημαντικά τον κίνδυνο στον οποίο εκτίθεστε στο διαδίκτυο.
Αποποίηση ευθυνών και Προειδοποίηση κινδύνου: Αυτό το περιεχόμενο παρουσιάζεται σε εσάς "ως έχει" μόνο για γενική ενημέρωση και εκπαιδευτικούς σκοπούς, χωρίς καμία δήλωση ή εγγύηση οποιουδήποτε είδους. Δεν θα πρέπει να ερμηνεύεται ως οικονομική, νομική ή άλλη επαγγελματική συμβουλή, ούτε σκοπεύει να προτείνει την αγορά οποιουδήποτε συγκεκριμένου προϊόντος ή υπηρεσίας. Θα πρέπει να αναζητήσετε μόνοι σας συμβουλές από κατάλληλους επαγγελματίες συμβούλους. Όταν το άρθρο αποτελεί συνεισφορά τρίτου, λάβετε υπόψη ότι οι απόψεις που εκφράζονται ανήκουν στον τρίτο συνεισφέροντα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα εκείνες της Ακαδημίας Binance. Διαβάστε την πλήρη δήλωση αποποίησης ευθυνών εδώ για περισσότερες λεπτομέρειες. Οι τιμές των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων ενδέχεται να είναι ασταθείς. Η αξία της επένδυσής σας μπορεί να μειωθεί ή να αυξηθεί, ενώ είναι επίσης πιθανό να μην σας επιστραφεί το ποσό που επενδύσατε. Έχετε την αποκλειστική ευθύνη για τις αποφάσεις σχετικά με τις επενδύσεις σας και η Ακαδημία Binance δεν φέρει καμία ευθύνη για οποιαδήποτε ζημία που μπορεί να προκύψει. Αυτό το υλικό δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως οικονομική, νομική ή άλλη επαγγελματική συμβουλή. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στους Όρους χρήσης και στην Ειδοποίηση κινδύνου.