Not: Makalenin ilk bölümü, Binance Coin daha önceden Ethereum ağındayken uygulanan yakım işlevini açıklamaktadır. Binance Coin artık Binance Chain üzerindendir, bu nedenle yakım işlevi da farklı bir şekilde yürütülmektedir. Fakat bahsedilenler, yakım işlevini destekleyen mevcut tüm ERC-20 tokenları için de halen geçerlidir.
Coin yakımı, kripto paraları dolaşımdan kalıcı olarak kaldırarak
toplam arzı azaltma sürecidir. Bunun nasıl işlediğini açıklamak için örnek olarak
Binance Coin'i (eski BNB ERC-20) kullanacağız. BNB'nin eskiden Ethereum ağı üzerinde yer aldığı zamanlardaki sözleşmesine
buradan ulaşabilirsiniz.
Binance Coin Ethereum ağı üzerinde yer alırken, Binance
yakım işlevi olarak bilenen bir
akıllı sözleşmeyi kullanarak düzenli aralıklarla Coin Yakım etkinlikleri gerçekleştiriyordu. BNB yakım etkinlikleri
nihayetinde 100.000.000 BNB imha edilene kadar her çeyrek dönemde yapılmak üzere planlanmıştır. Bu meblağ, çıkarılan toplam BNB sayısının (200.000.000 BNB)
%50'sini temsil eder.
Yakılacak BNB coinlerinin miktarı, borsada 3 aylık bir dönem içinde gerçekleştirilen işlemlerin sayısına dayalıdır. Yani Binance, her çeyrek dönemin ardından toplam işlem hacmine göre BNB yakar.
Fakat birçok kişi Coin Yakımlarının nasıl yapıldığını hala bilmemektedir. Bu makale, yakım işlevi ve çeyrek dönem BNB Coin Yakım etkinlikleri hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
Nasıl çalışır?
Temelde bir token yakımı etkinliği aşağıdaki sırayla yapılır:
Kripto para sahibi bir kişi belirli bir miktarda coini yakmak istediğini belirterek yakım işlevini başlatır.
Bunun ardından, akıllı sözleşme coinlerin bu kişinin cüzdanında bulunduğunu ve belirtilen coin sayısının geçerli olduğunu doğrular. Yakım mekanizması yalnızca pozitif sayılara izin verir.
Kişinin yeterli coini yoksa ya da belirtilen sayı geçersizse (örneğin 0 ya da -5) yakım işlevi gerçekleşmeyecektir.
Cüzdanda yeterli miktarda coin varsa coinler bu cüzdandan çıkarılır. Ardından da bu coinin toplam arzı güncellenir, yani coinler kalıcı olarak yakılmış olur.
Coinlerinizi yakmak için yakım işlevini uygulamaya koyarsanız, coinleriniz kalıcı olarak imha edilecektir. Yakılmalarının ardından coinleri geri getirmek mümkün değildir ve blockchain teknolojisi sayesinde yakımın gerçekten yapıldığı bir
blockchain tarayıcısı üzerinden kolayca doğrulanabilir.
Diğer bir deyişle, BNB sözleşmesi yakım işlevi olarak bilinen ve her zaman için herkese açık olan bir işleve sahiptir. Bir kişi bu işlevi etkinleştirerek istediği miktarda coini dolaşımdaki arzdan kalıcı olarak çıkarabilir. Tüm coin yakımları blockchain üzerinde bir işlem olarak kaydedilir. Yani yakımlar %100 şeffaftır ve coinlerin imha edildiği herkes tarafından doğrulanabilir.
Çeyrek dönem Coin Yakımı gerçekleşir gerçekleşmez, Binance yakılan BNB coinlerinin miktarını (o çeyrek dönemdeki işlem hacmine dayalı olarak) belirten resmi bir duyuru yayınlar. Tüm BNB ERC-20 Coin Yakımı işlemlerini,
Etherscan gibi bir Ethereum blockchain tarayıcısından doğrulayabilirsiniz. Yakım işlemleri herkese açıktır, geri döndürülemez ve blockchain üzerinde kalıcı olarak kayıtlıdır.
Bir
yakım işlemi hakkında ayrıntılı bilgileri Etherscan'de
Input Data (Girdi Verileri) kutusunda görebilirsiniz.
Decode Input Data'ya (Girdi Verilerinin Kodunu Çöz) tıklayarak yakılan BNB miktarını kontrol edebilirsiniz. Bu rakam 18 ondalık basamak içerir. Dolayısıyla, bu örnekte 1.623.818 BNB yakılmıştır.
Güncel Binance Yakım işlevi
Binance Chain'in faaliyete geçmesinden bu yana BNB ERC-20 tokenları kademeli olarak yerel Binance Coinleriyle (BNB BEP-2) takas edilmiştir. Bu da Coin Yakım etkinliklerinin artık Ethereum ağı yerine Binance Chain'de yapıldığı anlamına gelir.
Toplam arzın aynı kalabilmesi için tüm BNB ERC-20 coin yakımlarının Binance Chain'de "kopyalandığını" belirtmek de önemlidir. Dolayısıyla, daha önce Ethereum ağında yakılan 11.654.397 BNB ERC-20 token Binance Chain'de de yakılmıştır (
ana ağın kullanıma açılmasından hemen sonra). Bu özel yakım
işlemini Binance Chain Tarayıcısından inceleyebilirsiniz. Ayrıca,
toplam BNB arzını da kontrol edebilirsiniz.
Güncel BNB coin yakım mekanizması artık bir akıllı sözleşme yerine Binance Chain'de yürütülen belirli bir komuta dayalıdır. Daha fazla bilgiye
Binance Chain Belgeleri sayfasından ulaşabilirsiniz.
Ekim 2021 itibarıyla Binance, 17 BNB Yakım etkinliği tamamlamıştır. Toplamda 33.199.679 BNB coin yakılarak Toplam Arzın %16,59'u imha edilmiştir (şu anda arz 166.801.147 BNB'dir).
Coin Yakımı | Yakılan BNB | Yaklaşık BNB Fiyatı | Yaklaşık USD Değeri | Toplam Arz %'si |
#1 (Ekim 2017) | 986.000 | 1,52 $ | 1.500.000 $ | %0,49 |
#2 (Ocak 2018) | 1.821.586 | 21,96 $ | 40.000.000 $ | %0,91 |
#3 (Nisan 2018) | 2.220.314 | 13,52 $ | 30.000.000 $ | %1,11 |
#4 (Temmuz 2018) | 2.528.767 | 12,93 $ | 32.700.000 $ | %1,26 |
#5 (Ekim 2018) | 1.643.986 | 10,34 $ | 17.000.000 $ | %0,82 |
| 1.623.818 | 5,83 $ | 9.400.000 $ | %0,81 |
#7 (Nisan 2019) | 829.888 | 18,79 $ | 15.600.000 $ | %0,41 |
#8 (Temmuz 2019) | 808.888 | 29,47 $ | 23.800.000 $ | %0,40 |
#9 (Ekim 2019) | 2.061.888 | 17,80$ | 36.700.000 $ | %1,03 |
#10 (Ocak 2020) | 2.216.888 | 17,50 $ | 38.800.000 $ | %1,11 |
#11 (Nisan 2020) | 3.373.988 | 15,55 $ | 52.466.000 $ | %1,69 |
#12 (Temmuz 2020) | 3.477.388 | 17,40 $ | 60.500.000 $ | %1,74 |
#13 (Ekim 2020) | 2.253.888 | 30,17 $ | 68.000.000 $ | %1,13 |
#14 (Ocak 2021) | 3.619.888 | 45,80 $ | 165.791.000 $ | %1,81 |
#15 (Nisan 2021) | 1.099.888 | 541,25 $ | 595.314.380 $ | %0,55 |
#16 (Temmuz 2021) | 1.296.728 | 303,59 $ | 393.673.653$ | %0,65 |
#17 (Ekim 2021) | 1.335.888 | 478,68$ | 639.462.868$ | %0,66 |
TOPLAM | 33.199.679 | - | 2.220.707.902$ | %16,59 |
