Негізгі тұжырымдамалар
Цифрлық ұрлықтан қорғау үшін сид-фразаны желіден тыс ұстаңыз.
Профильдің түпнұсқалығын растау арқылы жалған инфлюэнсердің әлеуметтік желі аккаунттарынан сақ болыңыз.
Криптовалюта әмияныңызға кіруден немесе жалпыға ортақ Wi-Fi арқылы транзакциялар жасаудан аулақ болыңыз.
Криптовалюта сыйлықтарын уәде ететін тікелей эфирдегі бейнелерден сақ болыңыз. Арнаның заңдылығы мен науқан стилін тексеріңіз.
Бейне мен аудиодағы сәйкессіздіктерге назар аударып, AI арқылы жасалған терең жасанды бейне алаяқтығынан сақ болыңыз.
Криптовалюталар негізгі ағымға айналған сайын, олардың қауіпсіздігіне қатысты алаңдаушылық күшейе түседі. Жыл сайын киберқылмыскерлер цифрлық активтердің таңқаларлық көлемін ұрлап кетеді. Қырағы болу – бұл динамикалық ортада криптовалюталық инвестицияларды қорғаудың кілті. Бұл мақалада цифрлық активтеріңізді әртүрлі қауіптерден қорғауға көмектесетін қауіпсіздіктің ең жақсы бес тәжірибесі сипатталады.
Мен өзімнің криптовалюта активтерімді қалай қорғай аламын?
Криптовалюта активтеріңізді қорғау үшін сіз әрқашан алаяқтардың не істей алатынына мұқият болуыңыз керек және белсенді қорғаныс шараларын қабылдауыңыз керек. Төменде цифрлық активтеріңізді қорғау үшін орындауға болатын кейбір қадамдар берілген.
1. Сид-фразаны қорғаңыз
Сіздің сид-фразаңыз (қалпына келтіру фразасы деп те аталады) әмияныңыз бен криптовалюта активтеріңізге арналған шлюз болып табылады. Бұл әмияныңызға кіру мүмкіндігін жоғалтқан немесе жаңа құрылғыға көшу қажет болған жағдайда әмияныңыздың негізгі кілті ретінде қызмет ететін 12-24 сөзден тұратын тізбек. Төменде сид-фразаны қалай қорғауға болатыны туралы бірнеше кеңес берілген.
Сид-фразаны желіден тыс сақтаңыз
Сид-фразаны алған кезде оны жергілікті қалталарға немесе бұлттық қоймаға сақтаудан аулақ болыңыз. Фразаны желіде сақтау кезінде ол бұзылуы ықтимал. Ең қауіпсіз әдіс – оны желіден тыс сақтау.
Мұны істеудің бір жолы – сіздің сид-фразаны жасай алатын және оны желіден тыс сақтай алатын аппараттық әмиянға инвестициялау. Тағы бір нұсқа – қоймада немесе сейфте сид-фразаның сақтық көшірмесін жасау. Қағаз сақтық көшірмені пайдалануыңызға болады, бірақ сид-фразасы ойып жазылған металл пластинаны пайдалану қауіпсізірек.
Сид-фразаны бөліңіз
Сид-фразаның қауіпсіздігін одан әрі жақсартқыңыз келсе, оны бірнеше бөлікке бөліп, әртүрлі қауіпсіз орындарда сақтауға болады. Сид-фразаның көшірмелерін банк сейфтері, қауіпсіз депозит қораптары немесе сенімді тұлғалар сияқты әртүрлі физикалық жерлерде сақтаңыз. Ең дұрысы, сізден басқа ешкім сид-фразаның барлық бөлігіне қол жеткізе алмауы керек.
2. Әлеуметтік желідегі жалған аккаунттардан сақ болыңыз
Әлеуметтік желі платформалары криптовалюта алаяқтарының ошағына айналды, алаяқтар белгілі биржаларға немесе атақты адамдарға еліктейтін жалған аккаунттарды жасайды. Төменде Виталик Бутериннің шынайы еске салуы келтірілген, ол пайдаланушыларға өзін кейіптейтін мыңдаған жалған профиль туралы ескертеді.
Бұл зиянды тараптар белгілі аккаунттарды қайталау немесе жалған әрекеттер жасау арқылы пайдаланушыларды алдауға тырысады. Әлеуметтік желі аккаунттарының жалғандығынан өзіңізді қорғаудың бірнеше қадамын ұсынамыз.
Растау белгілерін тексеру: профильдерде көк құсбелгілерді немесе растау таңбаларын іздеңіз. Алайда бұл жалған немесе сатып алынған болуы мүмкін екенін ескеріңіз.
Лақап атты тексеру: лақап аттар әдетте жалған профильдер үшін сыйлық болып табылады. Тәжірибелі алаяқтар атауларды мүмкіндігінше түпнұсқаға ұқсас етуге тырысады. Мысалы, «@VitalikButerin» орнына «@Vita1ikButerin».
Сырғыту: Профильді төмен сырғытып, кейбір тарихи жарияланымдарды көруге тырысыңыз. Бұл сізге профильдің шынайылығы туралы түсінік беруі керек.
3. Жалпыға ортақ Wi-Fi желісінен аулақ болыңыз
Жалпыға ортақ Wi-Fi желілері қауіпсіздіктің жоқтығымен және кибершабуылдарға бейімділігімен танымал. Жалпыға ортақ Wi-Fi желісіне қосылған кезде криптовалюта әмияныңызға қол жеткізу немесе транзакцияларды жүргізу активтеріңізге қауіп төндіруі мүмкін.
Жалпыға ортақ Wi-Fi желілері бірқатар киберқауіптерге осал, оның ішінде:
Зұлым егіздер шабуылы: хакерлер сіз қосылған кезде деректеріңізді ұрлап алу үшін сенімді атаулары бар зиянды хотспоттарды (мысалы, «Guest Wi-Fi Hotel») орнатады.
Дәнекер (MitM) шабуылдары: шабуылшылар Wi-Fi маршрутизаторы мен пайдаланушының құрылғысы арасында жіберілген деректерді ұрлап, жүйеге кіру деректері сияқты құпия ақпаратқа қол жеткізуі мүмкін.
Құпиясөзді бұзу шабуылдары: алаяқтар маршрутизатордың басқару интерфейсін ашу үшін көптеген пайдаланушы аты мен құпиясөз тіркесімін қолданып көру мақсатында бағдарламалық құралды пайдаланады.
Криптовалюта шоттарына кіру немесе транзакцияларды орындау кезінде жалпыға ортақ Wi-Fi желілерін пайдаланбаңыз. Қосымша ақпарат алу үшін Жалпыға ортақ Wi-Fi неліктен қауіпті бөлімін қараңыз.
4. Жалған тікелей эфир бейнелеріне назар аударыңыз
Алаяқтар криптовалюта алаяқтығын тарату үшін YouTube және Twitch сияқты платформаларға жүгінеді. Әдетте, алаяқтар жалған сыйлықтарды ұсынатын жалған тікелей эфирлерді жүргізу үшін ұрланған бейне мазмұнын пайдаланады. Кейбір жағдайларда олар миллиондаған жазылушысы бар бұзылған YouTube аккаунттарын пайдаланады және белгілі бір мекенжайларға криптовалюта жіберу арқылы пайдаланушыларды өздерінің сыйлықтарына қосылуға сендіруге тырысады.
Мысалы, сіз Илон Маск, Кэти Вуд және Джек Дорсидің криптовалюта және блокчейн технологияларын талқылап жатқан бейнеге тап болуыңыз мүмкін. Алайда алаяқтар өздерінің жалған немесе ұрланған арналарын және жалған сыйлықты жарнамалау үшін заңды бейнені пайдалануы мүмкін.
Кез келген тікелей эфир бейнесін, әсіресе криптовалюта сыйлықтарына қатысты бейнелерді қолданбас бұрын тиісті тексеру жүргізіңіз. Көптеген жағдайда сыйлықтар сізден ештеңе алмас бұрын ақша жіберуіңізді сұрайды. Бірақ мұны істесеңіз, ақшаңызды жоғалтасыз.
Бейнелер саны, растау белгішелерінің болуы және арнаның жасалған күні сияқты факторларды ескере отырып, арнаның заңдылығын растаңыз. Бірақ абай болыңыз және бірнеше дерек нүктесін тексеріңіз, себебі бұзылған аккаунттар бастапқыда заңды болып көрінуі, олардың тіпті миллиондаған жазылушысы болуы мүмкін.
Сонымен қатар бейнероликке қатысы бар адамдардың әлеуметтік желідегі ресми аккаунттарын тексеруге болады. Науқан заңды болса, әртүрлі сенімді дереккөзден бірқатар ақпарат таба аласыз.
5. AI терең жасанды бейне алаяқтарынан сақ болыңыз
Терең жасанды бейне технологиясы шынайы көрінетін жалған бейнелер жасау үшін жасанды интеллектті (AI) пайдаланады. Ол адамдар бұрын-соңды жасамаған нәрселерді істеп жатқандай немесе айтып жатқандай етіп көрсету үшін ағымдағы суреттер мен бейнелерді біріктіреді. Өзіңіз ойлағандай, алаяқтар өте күрделі алаяқтық жасау үшін терең жасанды бейнені пайдалана бастады.
Хакерлер басқа біреу ретінде немесе сарапшы болып көрінуі үшін терең жасанды бейнені пайдаланады. Хакерлер көбінесе құрбандарын жалған конкурстармен немесе инвестициялық мүмкіндіктермен алдап, оларды белгіленген мерзімге асықтырады.
Сонымен, өзіңізді осы терең жалған бейне алаяқтығынан қорғау үшін не істей аласыз?
Бет-әлпетке назар аударыңыз: күннің соңында терең жалған бейне мазмұн жасау үшін көптеген кескінді біріктіреді. Жыпылықтау үлгілеріне және еріннің синхрондығына назар аударыңыз.
Сәйкес емес дыбыс: роботтық дыбыстар немесе әдеттен тыс тербелістер терең жалған бейнені көрсетуі мүмкін. Дыбыс сапасындағы сәйкессіздіктерді мұқият естіңіз.
Сұрақтар: күдікті терең жалған бейнені көргенде, жауабын тек нақты адам білетін бірнеше сұрақ қойыңыз. Тексеру мақсатында үздіксіз айқас сілтеме жасау үшін сізде фондық ақпарат болуы тиіс.
Қорытынды ойлар
Криптовалюта активтерін қорғау сіздің жауапкершілігіңіз. Бұл мақалада монеталарды қауіпсіз сақтаудың бес жақсы тәжірибесін егжей-тегжейлі сипаттадық:
Сид-фразаңызды қорғаңыз.
Әлеуметтік желідегі жалған аккаунттардан сақ болыңыз.
Жалпыға ортақ Wi-Fi желісінен аулақ болыңыз.
Жалған тікелей эфир бейнелерінен сақ болыңыз.
Терең жалған бейнелерден сақ болыңыз.
Уақыт өте келе алаяқтар күрделі схемаларды ойлап табады. Түбінде білім мен қырағылық сіздің ең күшті одақтастарыңыз болады. Хабардар болыңыз, абай болыңыз және цифрлық байлығыңызды қорғаңыз.
Қосымша оқитын материалдар
Жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдеме: бұл мазмұн сізге «сол қалпында» тек жалпы ақпарат және білім беру мақсаттарына, ешқандай мәлімдемесіз немесе кепілдіксіз ұсынылады. Ол қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек, сондай-ақ қандай да бір нақты өнімді немесе қызметті сатып алуды ұсынуға арналмаған. Кеңесті тиісті кәсіби кеңесшілерден алуыңыз керек. Мақаланы үшінші тарап қатысушы жазған жағдайда, айтылған пікірлер үшінші тарап қатысушысына тиесілі екенін және Binance Academy академиясының пікірін білдірмейтінін ескеріңіз. Қосымша мәліметтер алу үшін біздің жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдемемізді толық осы жерден оқыңыз. Цифрлық активтердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін. Инвестицияңыздың құны төмендеуі немесе жоғарылауы мүмкін және инвестицияланған соманы қайтара алмауыңыз мүмкін. Инвестициялық шешімдеріңізге тек сіз жауаптысыз және Binance Academy сізге келуі мүмкін шығындар үшін жауап бермейді. Бұл материал қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек. Қосымша ақпарат алу үшін пайдалану шарттары мен тәуекел туралы ескертуді қараңыз.