Αποπληθωριστής ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ)
Ο αποπληθωριστής ΑΕΠ, γνωστός και ως τεκμαρτός αποπληθωριστής τιμών, είναι μια μονάδα μέτρησης που δείχνει πόσο έχουν μεταβληθεί οι τιμές όλων των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα σε βάθος χρόνου. Μας βοηθά να κατανοήσουμε κατά πόσο η μεταβολή του
ΑΕΠ οφείλεται σε μεταβολές των τιμών και πόσο σε μεταβολές της παραγωγής.
Ο αποπληθωριστής ΑΕΠ υπολογίζει τον ρυθμό
πληθωρισμού σε μια οικονομία. Αν συγκρίνουμε το ονομαστικό ΑΕΠ (το οποίο επηρεάζεται από τον πληθωρισμό) με το πραγματικό ΑΕΠ (το οποίο προσαρμόζεται για τον πληθωρισμό), ο αποπληθωριστής ΑΕΠ αποτυπώνει τις μεταβολές σε επίπεδο τιμών.
Υπολογισμός
Ο αποπληθωριστής ΑΕΠ υπολογίζεται ως εξής:
Αποπληθωριστής ΑΕΠ = (Ονομαστικό ΑΕΠ/Πραγματικό ΑΕΠ) x 100, όπου:
Το ονομαστικό ΑΕΠ είναι η αξία όλων των αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μια χώρα, υπολογιζόμενη σε τρέχουσες τιμές.
Το πραγματικό ΑΕΠ είναι η αξία όλων των αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μια χώρα, υπολογιζόμενη με βάση τις τιμές ενός έτους αναφοράς.
Η μεταβολή του συνολικού επιπέδου τιμών (%) υπολογίζεται ως εξής:
Μεταβολή του συνολικού επιπέδου τιμών (%) = αποπληθωριστής ΑΕΠ - 100
Ερμηνεία
Τα αποτελέσματα του αποπληθωριστή ΑΕΠ μπορούν να ερμηνευθούν με τον ακόλουθο τρόπο:
Ένας αποπληθωριστής ΑΕΠ του 100 σημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία μεταβολή στις τιμές από το έτος αναφοράς.
Ένας αποπληθωριστής ΑΕΠ μεγαλύτερος από το 100 δείχνει ότι το συνολικό επίπεδο τιμών έχει αυξηθεί από το έτος αναφοράς (πληθωρισμός).
Ένας αποπληθωριστής ΑΕΠ μικρότερος από το 100 δείχνει ότι το συνολικό επίπεδο τιμών έχει μειωθεί από το έτος αναφοράς (αποπληθωρισμός).
Παράδειγμα
Ας υποθέσουμε ότι το 2024 το ονομαστικό ΑΕΠ μιας χώρας είναι 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια και το πραγματικό ΑΕΠ της (χρησιμοποιώντας το 2023 ως έτος αναφοράς) είναι 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Ο αποπληθωριστής ΑΕΠ θα είναι:
Αποπληθωριστής ΑΕΠ = (1,2 / 1) x 100 = 120
Ο αποπληθωριστής ΑΕΠ δείχνει ότι το συνολικό επίπεδο τιμών στη χώρα έχει αυξηθεί κατά 20% από το 2023.
Ενώ ο αποπληθωριστής ΑΕΠ είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τις παραδοσιακές οικονομίες, η εφαρμογή του στο πλαίσιο των
κρυπτονομισμάτων δεν είναι απλή. Ωστόσο, η έννοια παραμένει σχετική. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να υπολογίσουμε την ανάπτυξη ολόκληρης της αγοράς κρυπτονομισμάτων, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουμε μια παρόμοια μονάδα μέτρησης για να διαπιστώσουμε κατά πόσο η ανάπτυξη οφείλεται στην αύξηση της αξίας των κρυπτονομισμάτων (αύξηση των τιμών) και κατά πόσο οφείλεται στην αυξημένη υιοθέτηση της τεχνολογίας
blockchain (πραγματική ανάπτυξη).
Ο αποπληθωριστής ΑΕΠ είναι ένα εργαλείο που υπολογίζει τον πληθωρισμό των αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μια συγκεκριμένη χώρα. Παρόλο που δεν χρησιμοποιείται άμεσα στο κρυπτονόμισμα, η έννοιά του μπορεί να δώσει πληροφορίες για τους λόγους που κρύβονται πίσω από την ανάπτυξη της αγοράς κρυπτονομισμάτων.