Kısa Özet
Ortalama Gerçek Aralık (ATR), belirli bir zaman aralığı zarfındaki piyasa oynaklığını tahmin etmek amacıyla yaygın olarak kullanılan bir teknik analiz göstergesidir. Oynaklığı belirlemek için kullanılan bir araç olan ATR, teknik analist J. Welles Wilder Jr. tarafından 1978'de yayınlanan "Teknik Ticaret Sistemlerinde Yeni Kavramlar" kitabında ortaya atılmıştır.
ATR, bir ortalama belirlemek için 14 günlük bir süre zarfında farklı gerçek aralıklar arasından tahmini fiyat oynaklığını hesaplamak ve tahmin etmek amacıyla kullanılabilir. ATR, yatırımcıların zararı durdur fiyatlarını belirlemesini sağlamak gibi çeşitli avantajlar sunsa da bazı sınırlamalara da sahiptir.
Giriş
Alım-satım, özellikle de kripto para alım-satımı oynaklığı ile ünlüdür. Yatırımcılar çoğu zaman bu fiyat hareketlerinden yararlanmaya ve bu hareketleri tahmin etmeye çalışır. Kullanılabilecek yöntemlerden biri de teknik analiz ve Ortalama Gerçek Aralık (ATR) gibi fiyat oynaklığı göstergeleridir. Birçok yatırımcı için ATR, bilinmesi ve teknik analiz yöntemlerine eklenmesi faydalı bir araçtır.
Ortalama Gerçek Aralık nedir?
ATR, teknik analist J. Welles Wilder Jr. tarafından 1978'de oynaklığı ölçmek için bir araç olarak geliştirilmiştir. O günden bu yana ATR, teknik oynaklık göstergelerinin en çok bilinen türlerinden biri haline gelmiştir.
ATR artık Ortalama Yön Endeksi (ADX) ve Ortalama Yön Endeksi Derecesi (ADXR) gibi yönlü piyasa hareketlerini tespit eden diğer göstergelerin önemli bir parçasıdır. ATR'de yatırımcılar, fiyat dalgalanmaları sırasında alım satım yapmak için en uygun aralığı belirlemeye çalışır.
Gösterge, 14 günlük bir zaman aralığı zarfında varlıkların ortalama piyasa fiyatını hesaplar. ATR, trend hakkında bilgi vermez ve fiyat yönünü de belirtmez, yalnızca bu süre zarfındaki fiyat oynaklığını gösterir. Yüksek ATR, belirli bir zaman aralığı zarfında fiyat oynaklığının yüksek olduğunu ve düşük ATR de fiyat oynaklığının düşük olduğunu gösterir.
Yatırımcılar, bu dönem içinde varlıkları almaya veya satmaya karar verirken bu düşük veya yüksek fiyat oynaklıklarını dikkate alır. ATR'nin fiyat oynaklığını yalnızca yaklaşık olarak gösterdiğini ve sadece karar vermeye yardımcı bir araç olarak kullanılması gerektiğini belirtmek de gerekir.
Ortalama Gerçek Aralık nasıl hesaplanır?
ATR'yi hesaplamak için belirli bir dönemin en yüksek Gerçek Aralığını (TR) bulmanız gerekir. Bu da üç farklı aralık hesaplamak ve bunların arasından en yükseğini seçmek anlamına gelir:
Son dönemin en yüksek değerinden son dönemin en düşük değerini çıkarma işleminin sonucu
Son dönemin en yüksek değerinden önceki kapanış fiyatını çıkarma işleminin sonucunun mutlak değeri (negatif işaret yok sayılır)
Son dönemin en düşük değerinden önceki kapanış fiyatını çıkarma işleminin sonucunun mutlak değeri
Dönem, yatırımcının odaklandığı zaman aralığına göre değişebilir. Örneğin kriptoda bu dönem 24 saat olabilecek iken, hisse senetlerinde ise tek bir işlem günü olabilir. Belirli bir zaman aralığı (genellikle 14 gün) zarfındaki ortalama gerçek aralığı belirlemek üzere her bir dönemin gerçek aralığı hesaplanır ve toplanır, daha sonra da bir basit ortalama alınır.
Söz konusu dönemin ATR'sini belirlemek, yatırımcıların bu süre zarfında varlık fiyatlarının oynaklığı hakkında bilgi edinmesine imkan tanır. Bir yatırımcı ATR'nin grafiklerde genellikle bir çizgi olarak gösterildiğini görecektir. Oynaklığın yükselmesiyle (hangi fiyat yönünde olursa olsun) ATR çizgisinin de yükseldiğini aşağıda görebilirsiniz.
Kripto para alım satımı yapanlar neden Ortalama Gerçek Aralığı kullanır?
Kripto para alıp satanlar belirli bir dönem zarfındaki fiyat oynaklığını tahmin etmek için ATR'yi sıkça kullanır. ATR, kripto piyasalarında görülen yüksek oynaklık yüzünden kripto için özellikle kullanışlıdır. Kârı al ve zararı durdur emirlerini belirlemek için ATR kullanmak yaygın bir stratejidir.
ATR'yi bu şekilde kullanarak piyasa gürültüsünün alım satım stratejilerinizi etkilemesini engelleyebilirsiniz. Uzun vadeli olduğunu düşündüğünüz bir trend üzerinden işlem yapıyorsanız, günlük oynaklığın pozisyonlarınızı erken kapatmasını istemezsiniz.
Tipik bir yöntem, ATR'yi 1,5 veya 2 ile çarpmak, daha sonra da bu rakamı giriş fiyatınızın altında zararı durdur emrini belirlemek için kullanmaktır. Günlük oynaklık, zararı durdur tetikleme fiyatınıza ulaşmamalıdır. Ulaşması, piyasanın şiddetli bir düşüşte olduğunun iyi bir göstergesidir.
Ortalama Gerçek Aralığı kullanmanın dezavantajları nelerdir?
ATR, uyarlanabilirliği ve fiyat değişimini tespit etmesiyle kullanıcılarına avantajlar sunsa da başlıca iki dezavantaja sahiptir:
1. ATR çoğu zaman yoruma açıktır. Tek bir ATR değeri trendin değişip değişmeyeceğini net olarak gösteremeyeceği için bu bir dezavantaj olabilir.
2. ATR yalnızca fiyat oynaklığını ölçtüğü için yatırımcıları bir varlığın fiyatının yönündeki değişimler hakkında bilgilendirmez. Örneğin, ATR'de ani bir yükseliş olduğunda bazı yatırımcılar bunun eski bir yükseliş veya düşüş trendini doğruladığına inanabilir ve bu da yanlış olabilir.
Son Söz
ATR, oynaklık örüntülerini anlamada birçok yatırımcı için önemli bir araçtır. Oynaklık kripto para alım satımında dikkate alınması gereken önemli bir unsur olduğundan, bu gösterge özellikle de dijital kripto varlıkları için çok uygundur. ATR'nin gücü basitliğinde yatar, fakat alım satım faaliyetlerinizde ATR'den faydalanmayı düşünüyorsanız sınırlamalarını da dikkate almanız gerekir.