Czym jest Wskaźnik Siły Względnej (ang. Relative Strength Index - RSI)?
Zasadniczo Analiza Techniczna (TA) polega na przewidywaniu przyszłych trendów rynkowych poprzez analizę historycznych danych. Zdecydowana większość inwestorów na tradycyjnych rynkach jak i rynku kryptowalut opiera swoje działania na specjalistycznych wskaźnikach i narzędziach do analizy danych w celu identyfikacji wzorców, które mogą pomóc przewidzieć kolejne ruchy cenowe.
Wskaźnik RSI opracowany został pod koniec lat 70. XX w. jako narzędzie, które inwestorzy giełdowi mogą wykorzystać do zbadania, w jaki sposób dane aktywo (czyt. akcje) radzi sobie w danym okresie. RSI jest w zasadzie oscylatorem pędu, który mierzy wielkość ruchów cenowych, a także prędkość (szybkość) tych ruchów. RSI może być bardzo pomocnym narzędziem służącym do Analizy Technicznej, ale jego skuteczność zależy od rodzaju strategii i wykonywanych ruchów przez danego inwestora. RSI obecnie jest szeroko stosowane przez wielu szerokie grono handlowców (ang. traders) i analityków technicznych.
W 1978 r. inżynier mechaniki J. Welles Wilder przedstawił światu finansów swoje odkrycie (czyt. wynalazek) jakim było RSI. Wilder swoją karierę finansową rozpoczął na rynku nieruchomości w latach sześćdziesiątych XX wieku. Po tym, jak jego partnerzy dosłownie wykupili go z działalności w 1972 roku za kwotę rzędu 100 000 $, Welles rozpoczął handel na giełdzie papierów wartościowych i przez wiele lat poszukiwał niezawodnych narzędzi do rozpoznawania dochodowych trendów. W 1978 roku Wilder zebrał efekty swoich badań i doświadczeń i przedstawił je jako formuły matematyczne i wskaźniki, z których traderzy mogliby korzystać w swoich strategiach. Wskaźnik RSI był jednym z opublikowanych wtedy wskaźników.
Jak działa wskaźnik RSI?
W domyślnej konfiguracji RSI mierzy zmiany ceny danego aktywa w ciągu 14 okresów (14 dni w przypadku wykresów dziennych, 14 godzin w przypadku wykresów godzinowych itd.). Formuła polega na podzieleniu średniego wzrostu ceny danego aktywa przez średni spadek. Wynik takiego działania prezentowany jest na wykresie w skali od 0 do 100.
Tak jak zostało to wspomniane na początku, RSI jest wskaźnikiem prezentującym momentum i mierzy szybkość z jaką zmienia się cena danego aktywa. Kiedy tempo zmienności cenowej wzrasta, oznacza to, że rynek chętnie kupuje dane aktywo. Z kolei jeśli tempo spada, jest to znak, że zainteresowanie kupców danym aktywem spada.
Wskaźnik RSI jest także wskaźnikiem oscylującym, który ułatwia traderom wykrycie momentu przesycenia (ang. overbought) lub wyprzedania (ang. oversold) się danego rynku. RSi ocenia cenę danego aktywa w skali od 0 do 100, biorąc pod uwagę 14 okresów. Wskaźnik RSI wynoszący 30 lub mniej sugeruje, że cena danego aktywa jest prawdopodobnie blisko swojego dna (wyprzedania), z kolei wartości powyżej 70 sugerują, że cena aktywa jest blisko swojego szczytu cenowego (przesycenia) i prawdopodobnie spadnie.
Mimo, że RSI domyślnie bada 14 okresów, inwestorzy mogą modyfikować ilość badanych okresów w celu zwiększenia czułości wskaźnika (zmniejszając ilość okresów) lub zmniejszenia czułości (zwiększając ilość okresów). 7-dniowe RSI jest bardziej wrażliwe na ruchy cen niż 21 dniowe RSI. Co ważne, w krótkoterminowych konfiguracjach często zakłada się, że RSI na poziomie 20 i 80 oznacza poziomy przesycenia i wyprzedania (zamiast standardowych 30 i 70).
Inne zastosowania RSI
RSI oprócz nakreślonych granic “30” i “70” - które mogą sugerować potencjalne wyprzedanie się rynku i jego przesycenie - RSI wykorzystywane jest również do przewidywania odwrócenia się trendu lub wykrycia poziomów wsparcia i oporu poprzez użycie tak zwanych dywergencji niedźwiedzich (ang. bearish) i byczych (ang. bullish) - czyli inaczej bessy i hossy.
Z byczą dywergencją (ang. bullish divergence) mamy do czynienia gdy cena określonego aktywa i wynik RSI przemieszczają się w przeciwnych do siebie kierunkach. Innymi słowy gdy RSI rośnie i tworzy tzw. higher lows, a cena spada, tworząc lower-lows. Bullish divergence wskazuje, że dynamika ceny danego aktywa jest coraz silniejsza pomimo spadku jego ceny.
Niedźwiedzia dywergencja z kolei wskazuje, że pomimo wzrostu ceny rynek mimo wszystko traci swoją dynamikę. Innymi słowy wynik RSI spada i tworzy tzw. lower highs, podczas gdy cena aktywa wzrasta i tworzy higher highs.
Należy jednak pamiętać, że dywergencje RSI nie są wiarygodne w przypadku silnych ruchów na rynku. Oznacza to, że silny trend zniżkowy może wskazywać na wielokrotne pojawienie się byczej dywergencji, zanim faktycznie osiągnięte zostanie rzeczywiste dno. Z tego powodu dywergencje RSI są bardziej wiarygodnymi wskaźnikami na bardziej stabilnych cenowo rynkach, czyli takich, które charakteryzują się dużą ilością bocznych ruchów lub subtelnymi ruchami cen.
Jak korzystać z RSI?
Podczas korzystania z RSI należy wziąć pod uwagę kilka bardzo istotnych czynników, takich jak ustawienia samego wskaźnika, dopasowanie wyników do rynku (30/70 czy 20/80) oraz filtrowanie informacji z dywergencji niedźwiedziej / byczej. Należy jednak zawsze pamiętać, że żaden wskaźnik techniczny nie gwarantuje 100% pewności - zwłaszcza jeśli jest używany w pojedynkę. Ważnym jest aby traderzy zawsze mieli na uwadze konieczność użycia wskaźnika RSI wraz z innymi wskaźnikami aby zwiększyć swoje szanse na uniknięcie fałszywych sygnałów.